TOBB Başkanımız Rifat Hisarcıklıoğlu ve bölge oda başkanlarımızla birlikte Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Öntürk, Reyhanlı Cilvegözü Sınır Kapısı, Reyhanlı TOBB Anadolu Lisesi, Antakya Ticaret Borsası ve Odamıza gerçekleştirilen ziyaret ve istişare toplantısında bir araya geldik. Toplantı da Suriye’de başlayan yeni dönemde ticaret ve yatırımlarımızı nasıl artırabileceğimizi istişare ettik. Toplantıda, TOBB Başkanımız Sayın Rifat Hisarcıklıoğlu şunları belirtti;

Bugün burada, Suriye’de başlayan yeni dönemde yol haritamız ne olmalı, ticaretimizi ve yatırımlarımızı nasıl artırırız, tüm bunları istişare etmek üzere toplandık.

Yakında, Suriye'nin ekonomik toparlanma, kalkınma ve yeniden inşa süreci başlayacaktır.

Bu da, lojistik ve ticaret açısından Türkiye için yeni fırsatların kapısını aralamaktadır.

Suriye’ye olan ihracatımız tutar olarak artarken, ihraç ürünlerinin niteliği önemli ölçüde değişti.

İhracatımızın kompozisyonu, imalat sanayi ürünlerinden tarım ürünlerine doğru değişti.

Bugün Suriye’nin ithalatının yaklaşık yarısı Türkiye tarafından sağlanmaktadır.

Şimdi ihracatın hem artacağı hem de yine çeşitleneceği bir döneme gireceğiz.

Kolay bir süreç olmayacak.

Suriye, son 10 yılda millî gelirinin yüzde 60’ını, kamu gelirlerinin yüzde 75’ini kaybetti.

Birleşmiş Milletler raporuna göre, Suriye'nin yeniden inşasının maliyetinin 400 milyar doları bulması beklenmektedir.

Yol, köprü, bina, elektrik şebekesi, su kanalı gibi pek çok altyapı projesi gündeme gelecektir.

Hem dünyada güçlü inşaat sektörümüz hem de bölgeye yakın çimento ve demir-çelik fabrikalarımızın varlığı, bize avantaj sağlamaktadır.

Ayrıca, başta mobilya ve beyaz eşya olmak üzere pek çok mamul ürün ihracatı için de önemli bir pazar ortaya çıkacaktır.

İşte tüm fırsatları değerlendirmek istiyorsak, şimdiden hazırlık yapmamız gerekmektedir.

Sizler, hem coğrafi yakınlığınız hem de geçmişten gelen iş tecrübenizle bu konuyu en iyi değerlendirecek pozisyondasınız.

Biz de TOBB olarak, geçtiğimiz hafta Ticaret Bakanımızla bir araya geldik ve ilk önerilerimizi ilettik.

Türkiye’de Suriyeli sığınmacıların kurduğu ya da ortak olduğu 35 bin civarında firma var.

Türkiye’deki piyasalarla bağları olan bu firmalar, Suriye’de tedarik zinciri inşa sürecinde yer alabilir.

Bize de bu sayede yeni iş imkânları çıkabilir.

İkinci olarak, organizasyon kabiliyeti ve makine parkı olan müteahhitlerimizi bölgeye yönlendirmeliyiz.

Bunu yapabilmek için önce Suriye için bir ihtiyaç analizi raporu hazırlanmalıdır.

Böyle bir rapor, yol haritasını ve önceliklerimizi belirlemek için de önemlidir.

Yine Suriye’deki OSB’lerin durumunun incelenmesi gerekmektedir.

Suriye’nin kumanda ekonomisinden piyasa ekonomisine nasıl geçeceğine ilişkin Özel Sektöre Dayalı Kalkınma Stratejisine de ihtiyacı olacaktır.

Bu noktada camiamızın düşünce kuruluşu olan TEPAV’ın kullanılmasını önerdik.

Ticaret ve sanayi hayatının desteklenmesi, bankacılık sisteminin işler hâle getirilmesi için bizdeki gibi bir KGF sistemi kurulması da düşünülebilir.

Ülkelerimiz arasında yeniden bir serbest ticaret anlaşması da tesis edilmelidir, zira son dönemde artan gümrük vergilerinden dolayı üyelerimizin şikâyetlerini alıyoruz.

Suriye Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonu’yla da temas kurduk.

Bizdeki oda sistemi tecrübemizi onlarla da paylaşmaya ve bilgi aktarmaya hazırız.

Diğer bir önemli husus, Suriye’nin tekrar SWIFT sistemine geri dönmesidir.

Özellikle sağlıklı dış ticaret işlemleri için bu gereklidir.

Ayrıca ABD ve İngiltere başta olmak üzere birçok ülke yaptırım uygulamaktadır.

Dolayısıyla hiçbir ülkeyle resmî ticaret yapılamamaktadır.

Bunların da aşamalı olarak kaldırılacağını umuyoruz.

Suriye’de dünya tarafından tanınan kapsayıcı bir hükûmet kurulması, yeni anayasa ve seçimler sonrası BM nezdinde bir donörler konferansının toplanması planlanıyor.

Kurulacak fona, Körfez ülkelerinin de katkıda bulunması bekleniyor.

IMF, Dünya Bankası, Asya Kalkınma Bankası ve EBRD gibi kuruluşların da kredi desteği vermesi çok olası görünüyor.

Yine yurtdışına kaçan ve buralarda birikim yapan Suriyelilerin de ülkelerine dönerek ekonomiye yatırım yapmaları öngörülüyor.

Ayrıca, Suriye’deki petrolün terör örgütlerinin elinden alınarak devlet kurumlarına bağlanması lazım.

Cilvegözü ve Nusaybin kara gümrük kapılarının modernizasyonu GTİ tarafından yapıldı.

Yayladağı, Öncüpınar, Karkamış ve Akçakale kapıları için de talep gelirse benzer modernizasyon projelerini başlatabiliriz.