Değerli Üyemiz,
Türkiye Odalar Borsalar Birliği (TOBB)’nden alınan 15.11.2011 tarihli ve 0412/25947 sayılı yazıda,
Bildiğiniz gibi son yıllarda gösterdiği hızlı gelişme performansı ile dünyada hızla yükselen ekonomiler arasında yer almayı başarmıştır. 2002 yılı sonu itibariyle, yaklaşık 36 milyar dolar olan ihracatımı, ilk defa 2007 yılında 100 milyar dolarlık psikolojik sınırı geride bırakmış, küresel krize rağmen. 2010 yılında 113.6 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılında ise, ilk 10 ayda (Ocak-Ekim) gerçekleşen ihracatımız 111.5 milyar dolar olup, 2010 yılının anı döneminde (Ocak-Ekim) toplam 92.6 milyar dolarlık ihracat yapılmıştır. 2010 ve 2011 yılı Ocak-Ekim dönemi ihracatımız kıyaslandığında, 2011 yılında ° .18’lik bir artış olduğu görülmektedir. 2011 yılı sonunda ihracatımızın, orta vadeli programda hedeflenen 127 milyar doları aşması beklenmektedir. Cumhuriyetimizin 100. yılı olan 2023 yılında ise 500 milyar dolarlık ihracat hedeflenmektedir.
Söz konusu hedefe ulaşmak için, mevcut ihracat ürünlerimizi ve pazarımızı çeşitlendirmeli, katma değeri yüksek ürünlere daha fazla yoğunlaşmalıyız.
Diğer taraftan, ülkemizde ihracat potansiyeli olan ancak değerlendirilmesi gereken yöresel ürünlerimizin de uluslararası pazarlarda etkin olarak tanıtılması ve ihracat imkanlarının geliştirilmesi gerekmektedir.
81 ilimizin kendine has kültürü, el sanatları, folklorik temaları, doğal ürünleri bulunmaktadır. Kayısı, lületaşı, fındık, baklava, pastırma, kaymak, leblebi, karpuz ve birçok el sanatı gibi ürünler, bunlarla ismini birlikte andığımız illerimizde yaşayan halkın, bazen kendi emeğiyle ve kültürüyle, bazen de doğal kaynakların işlenmesiyle yarattığı değerlerdir.
Bugün iletişimin ve seyahat olanaklarının kolaylaşmasıyla her ürün her ülkede bulunabilmektedir. Ancak önemli olan, bulunan ürünün menşeinin doğru hatırlanması ve özelliklerinin korunmasıdır. Örneğin kahve, dünyanın neresine giderseniz gidin kahvedir, ancak pişirilme tekniklerine göre isimlendirilmektedir. Telvesi ile birlikte ikram edilen tek kahve, “Türk Kahvesi” olarak adlandırılmaktadır. Dünyanın her yerinde bu şekilde pişirilen ve servis edilen kahvenin adı “Türk Kahvesi”dir ve bu isimle bilinmektedir.
Pazarlama ve imajın çok önemli olduğu günümüzde, ürünlerin ait oldukları bölge ile birlikte anılması önem kazanmaktadır. Türk tatlısı baklavanın, başka ülkelerin geleneksel tatlısı olarak, iyi ambalajlanmış haliyle, yurtdışındaki süpermarketlerde satışa sunulması bizlere ders olmalıdır. Müteşebbislikte sınırımız olmamalı, satmasını bildiğimiz takdirde, annelerimizin evde yaptığı mantıyı bile dünyanın öbür ucuna satabileceğimizi göstermeliyiz.
Bölgesel ürünlerimizin, ait oldukları bölge ile birlikte anılması, kayıt altına alınması konularında Türk Patent Enstitüsü’nün çalışmaları bulunmaktadır. Coğrafi işaretler, menşe adı ve mahreç işaretleri, belirli bir bölgeden kaynaklanan bir ürünü tanımlayan ya da kalitesi, ünü veya diğer karakteristik özellikleri itibariyle, coğrafi kaynağına atfedilebilen bir bölgeyi işaret eden sınai mülkiyet hakkıdır. Ülkemizde yasalar ve yönetmeliklerle düzenlenmiş, koruma altına alınan coğrafi işaretlerin, diğer sınai mülkiyet haklarından üstünlüğü tek bir üreticiyi değil, belirli şartlar altında üretim yapan kişilerin tümünü birden korumasıdır. Dolayısıyla bir ürün için coğrafi işaret tescili yapıldığında, tek bir üreticinin değil, bir bölgedeki tüm üreticilerin korunmasını sağlayacaktır.
Tüketiciler yöre adıyla satılan ürünleri. o yöre adına duydukları güven nedeniyle, diğer yerlerde üretilenlere tercih edebilirler. Bu nedenle, bir ürün için, belirli bir kalite sembolü haline gelmiş yer adlarının, coğrafi işaret olarak koruma altına alınmasında. o yöre halkının menfaatlerinin korunması açısından büyük fayda vardır. Coğrafi işaretler, ürüne dinamik pazarlama gücü katar ve doğasından gelen anonim sahiplik gücüyle, bölgesel ya da toplumsal bazda ekonomik gelişme aracı vazifesi görür. Özellikle kırsal kalkınma için önemli bir araçtır. Coğrafi işaretin korumasının amaç ve faydalarından biri de, coğrafi işaret ibarelerinin, gerekli özelliklere haiz olmayan sahte ürünler üzerinde kullanılmasının önüne geçilerek, tüketicinin yanıltılmasına engel olunması. Dolayısıyla tüketicinin korunmasına da yardımcı olmaktır.
Ürünlerimizi Avrupa Birliği’nde tescil ettirmek için, öncelikle Türkiye’deki yetkili kurum olan Türk Patent Enstitüsü’ne başvuru yapılması gerekmektedir. Coğrafi işaretleme ile ekonomik gelişmeye katkı, üreticiye koruma ve pazarlama olanaklarının artması sağlanmaktadır.
Bu aşamada, özel sektörün temsilcileri olan bizlere büyük görevler düşmektedir. Kendi insanımızın, yöremizin bizlere sunduğu imkanları fırsata çevirmek, başka fırsatçılara imkan vermemek amacıyla, Odalar ve Borsalar olarak bizler, coğrafi işaretler konusunun takipçisi olmalıyız. Bunun için kendi yöremizde yer alan üreticileri bir araya getirerek, onlara coğrafi işaretlerin önemini anlatmalı, onları bilinçlendirmeliyiz. Gerekirse üyelerimiz adına yurtiçi ve yurtdışında başvurularımızı yapmalı, ürünlerimizin gerek menşe adlarını, gerekse mahreç işaretlerini koruma altına almalı ve coğrafi işaretleri gerçek sahiplerinin kullanımına sunmalıyız.
Ülkemizin değerlerinin yurtdışında kendi isimleriyle bilinir kılmak, gelecek nesillere bırakabileceğimiz en büyük miraslardandır.
Bu itibarla, Odalarımızın ve Borsalarımızın üyelerini bilgilendirmek, sınai kullanım hakkı sağlayan ürünlerimizin menşeini koruyan coğrafi işaretleri teşvik etmek ve yaygınlaştırmak amacıyla. Birliğimiz tarafından, bir bilgi notu hazırlanmış olup, ekte verilmektedir. Söz konusu bilgi notuna Birliğimiz internet sitesinden de ulaşılabilmektedir. Bilgi notunda, başvuru için gerekli evraklar ve işlemler de ayrıntılarıyla verilmektedir.
Bu çerçevede, ekte verilen notun incelenerek. Odanız/Borsanız görev alanı içinde coğrafi işaret alınmış ürünler ile coğrafi işaret alınması gereken ürünleri ve varsa bu yönde yapılan çalışmalar hakkında. 30 Kasım 2011 tarihine kadar Birliğimize ( tolga.terzi@tobb.org.tr , Bu e-Posta adresi istek dışı postalardan korunmaktadır, görüntülüyebilmek için JavaScript etkinleştirilmelidir faks: 312 218 22 09) bilgi verilmesi beklenmektedir.
Coğrafi işaretler konusunda ilgili üyelerinizin bilgilendirilmesini, bu yönde Oda ve Borsalarımız olarak, sizlerin üyelerinize öncülük yaparak, bölgenizin özelliği olan ürünler için coğrafi işaret tescil işlemleri yaptırılması hususlarında üyeleriniz adına menşe adı ve/veya mahreç işareti başvurusunun yapılması hususunda gereğini rica ederiz.
